Od 10 lat 1 marca obchodzimy Narodowy Dzień Pamięci „Żołnierzy Wyklętych”. Święto to zostało ustanowione, aby uczcić pamięć wszystkich tych, którzy podjęli nierówną walkę z narzuconą z zewnątrz władzą komunistyczną po zakończeniu II wojny światowej. Wybór daty nie jest przypadkowy, bo właśnie tego dnia  w 1951r. wykonano wyrok śmierci na siedmiu członkach największej organizacji niepodległościowej istniejącej po wojnie „Wolność i Niezawisłość”, co w zasadzie zakończyło działalność podziemia antykomunistycznego. Nazwa „żołnierze wyklęci” wynika z faktu, że osoby walczące z nową władzą były najpierw przez nią brutalnie zwalczani, a następnie władze komunistyczne robiły wszystko, aby zatrzeć po nich pamięć.
Żołnierze wyklęci zasługują na szacunek. Wrodzony patriotyzm i troska o losy Ojczyzny skłoniły ich do podjęcia nierównej walki o wolność, a tysiące z nich zapłaciło za to cenę najwyższą. Formy walki były zróżnicowane. Istniało kilka organizacji (np.  Niepodległość, WIN) oraz oddziałów partyzanckich, które atakowały posterunki milicji, więzienia, a nawet oddziały wojskowe. Do najsłynniejszych żołnierzy wyklętych zaliczamy m.in. Zygmunta Szendzielarza pseudonim Łupaszka, Hieronima Dekutowskiego ps. Zapora, Franciszka Jaskólskiego ps. Zagończyk czy też najdłużej działającego „partyzanta” (do 1963r.) Józefa Franczaka ps. Lalek. W walce z władzą komunistyczną zginęło ok. 8600 żołnierzy. Zginęli w walce o demokrację, godność człowieka, niepodległość i szeroko rozumianą wolność. Dlatego należy im się pamięć i cześć, której przez dziesięciolecia im odmawiano.